Hoe houden ze bij Den Eelder die koeien zo fit?

Johan: “Mijn functie binnen het bedrijf is dat ik eindverantwoordelijke ben voor de jongvee opfok, van kalfje tot vaars. Dat vraagt 40% à 50% van de tijd en de rest ben ik eigenlijk actief samen met een collega bij de koeien om daar alles op de rit te houden.”

Den Eelder is begonnen als een CowManager testbedrijf rond 2011. Met de ervaring die tijdens deze testperiode werd opgedaan heeft door Den Eelder destijds ervoor gekozen om met CowManager verder te gaan. Johan legt uit dat het voor het bedrijf een logische keuze was en dat er in de tussentijd wel een paar andere systemen zijn geweest die hebben geprobeerd voet aan de grond te krijgen. Echter, zonder succes – “Tot op de dag van vandaag kan ik eigenlijk niet zeggen dat er een beter systeem is dan CowManager, want het doet gewoon wat je ervan verwacht en je vaart er eigenlijk blind op. Er is geen dag dat we het niet gebruiken, er is eigenlijk geen dagdeel dat we het niet gebruiken”, aldus Johan die ook zeer te spreken is over de support van CowManager: “Dat is gewoon goed, niets is te moeilijk. Als je een vraag hebt, als er problemen zijn; het wordt meteen opgelost.” Den Eelder heeft zo’n 850 stuks vee lopen met een CowManager sensor (melkgevende koeien, droge koeien en jongvee).

Hoe werken ze bij Den Eelder met CowManager?

Op het bedrijf krijgen de pinken vanaf twaalf maanden een sensor in en wordt er een magneet in de maag geschoten ter preventie van metalen voorwerpen die de maag kunnen beschadigen, vertelt Johan. “Al ons vee krijgt vanaf de leeftijd van ongeveer één jaar een sensor in en die sensor gaat er pas weer uit als we afscheid nemen van de koe. Vanaf één jaar kunnen wij monitoren dat ze cyclisch zijn zodat wij ze op 13/14 maanden kunnen insemineren. En vanaf dan zijn ze dus ook te volgen met de Module Gezondheid.”

Den Eelder maakt gebruik van alle drie de CowManager modules; Vruchtbaarheid, Gezondheid en Voeding. Op het melkveebedrijf worden drie keer op een dag alle attenties nagelopen legt Johan uit, en als er een keer wordt getwijfeld pakken ze gewoon hun telefoon erbij en kunnen ze heel snel zien hoe die koe het doet.

De Module Vruchtbaarheid kan niet alleen goed tocht detecteren, maar het monitort ook de cyclus van een koe en of een koe überhaupt wel cyclisch is. In combinatie met koedata, zoals bijvoorbeeld het inseminatie moment, kan worden bepaald of een koe mogelijk heeft verworpen of drachtig is. Johan geeft aan dat zowel de tussenkalftijd als het inseminatie getal de laatste jaren is gedaald.

Johan denkt dat dankzij CowManager de gezondheid van de koeien is verbeterd – “Het helpt ons zeker om de minder gezonde dieren op te sporen.” De Module Gezondheid helpt niet alleen bij het eerder opsporen van zieke dieren, het helpt ook bij het monitoren van herstel. Het werkt dus aan twee kanten. Hierdoor heeft het system Den Eelder geholpen zowel adequater in te grijpen als preventieve acties uit te voeren vertelt Johan – “Kijk, in het verleden werd een koe eerst ziek en dan ging je hem behandelen. Nu geef je een koe eerst pijnstilling en in 50% van de tijd kun je het met die pijnstiller wegnemen.” Johan voegt daar nog aan toe dat hierdoor ook het medicijngebruik, dierdagdosering, is gedaald.

Met de Module Voeding kan goed in de gaten worden gehouden hoe de dieren reageren op rantsoenswijzigingen. Daarnaast vertelt Johan dat ze regelmatig het vreten en herkauwen van de dieren analyseren en de koeien in de transitieperiode goed monitoren. “Op het moment van afkalven zie je een dipje, wij noemen dat het badkuip effect. Dat probeer je zo klein mogelijk te houden.”

Detecteren van problemen

Johan beschrijft dat dankzij CowManager ze het detecteren van problemen een stap voor zijn. De sensor ziet toch meer en sneller veranderingen in het gedrag van een koe dan het menselijk oog. Daarnaast loopt CowManager met haar attenties vaak een dag tot een halve dag voor op wat de melkrobot detecteert, bijvoorbeeld een lagere melkgift.

Een voorbeeld dat Johan noemt waarin CowManager hen ook helpt is de mogelijkheid om opstartende dieren die net hebben afgekalfd te monitoren. Dit levert waardevolle informatie op. “Wij kijken regelmatig in CowManager naar een dier die net heeft gekalfd. Vreet ze of vreet ze niet? Herkauwt ze of herkauwt ze niet? Valt het stil, dan moeten we actie ondernemen.”

Ook wanneer er met meerdere werknemers wordt gewerkt is CowManager ideaal. Iedereen heeft beschikking tot dezelfde informatie en het helpt de ziekte op te sporen en actie te ondernemen bij een koe met een ziektemelding. Zelfs een kreupele koe haalt CowManager eruit, aldus Johan.

“CowManager heeft het welzijn van de dieren bevorderd, daar geloof ik wel in.”

Toekomst

In de loop der jaren is Den Eelder flink uitgegroeid naar het bedrijf van nu. Van 450 koeien traditioneel melken, naar 620 koeien die worden gemolken door robots. Alle melk wordt zelf verwerkt en afgezet in Nederland. Mooie nieuwe plannen voor de toekomst zijn er zeker, vertelt Johan. De wens is om de oudste stal te vernieuwen en daarbij ook de melksystemen die er al vanaf 2000 staan. Daarnaast is eigenaar Ernst van der Schans, inmiddels 65 jaar, langzamerhand het bedrijf aan het overdragen aan de nieuwe generatie; zijn twee zoons Willem en Gerben. Met elkaar zijn ze daar een weg aan in het vinden.

En of ze bij Den Eelder CowManager aan collega boeren zouden aanbevelen? Zeker! Johan: “Daar kan ik gewoon volmondig ja op zeggen. We hebben het al regelmatig aanbevolen zelfs. Het is een systeem dat doet wat je ervan kan verwachten. Het is een extra oog op stal. Als je er eenmaal aan gewend bent, wil je het niet meer missen.”